Koppelingen en standaarden

In het hedendaagse bibliotheeklandschap staat geen enkel product nog op zichzelf: de oplossing die geboden wordt koppelt met vele applicaties, vaak ook van andere leveranciers. Dit geldt ook voor de door Axiell geboden producten uit het V-portfolio.

De oplossingen uit de V-portfolio koppelen o.a. met / kunnen worden gebruikt met o.a. hierna de volgende producten. Hierna volgt een niet-exhaustieve mix van applicaties, technieken en principes.

Het V-portfolio

Het V-portfolio is een reeks producten, waaronder V-smart (bibliotheeksysteem), Iguana (frontoffice), V-insight (data-analyse), V-eyeQ (collectiebeheer), Iguana DAM (digital asset management, erfgoed), Iguana Events Booking (boeken van plaatsen voor een evenement, ticketing), Iguana Newsletters (nieuwsbrieven), Iguana Library (een app voor iPhone en Android, gebaseerd op de Axiell Library App), V-link (een linkgenerator gebaseerd op het OpenURL-protocol) en andere. Alle producten (uiteraard met uitzondering van het kern-bibliotheeksysteem) zijn add-ons en niet verplicht.

School Children using Tablet and Whiteboard

Het V-portfolio en koppelingen

Dit laatste geeft al aan hoe modulariteit inherent is aan de oplossing: de producten werken (transparant) samen, maar zijn optioneel. Voor de diverse oplossingen zijn er zowel koppelingen met “third party producten” als met eigen producten mogelijk. Hiervan zijn er tientallen voorbeelden (zie ook hierna). “Optioneel” betekent hier dat de bibliotheek in kwestie de optie heeft het product wel of niet af te nemen.

Zo zijn er diverse bibliotheken die hun website beheren met een “externe” website (bijv. in Nederland vaak met de -door de Koninklijke Bibliotheek geleverde- WAAS, bij KFPL in Canada [Drupal]), of in Parijs, Montpellier, en Strasbourg [Archimed]). Ook kunnen op basis van API’s (IguanaXgateway) interfaces worden gebouwd (bijv. voorheen bij BplusC [Leiden]). Ook is er een interface met Aquabrowser. Een tweede voorbeeld zijn nieuwsbrieven: Axiell biedt in het portfolio Iguana Newsletters aan (in gebruik bij Bibliotheek Breda en bij Sambis), maar andere (“3rd party”) oplossingen zijn mogelijk (bijv. met HelloDialog). Andere voorbeelden zijn data-analyse via V-insight en het boeken van tickets via Iguana Events Booking.

Standaarden en API’s

Vele koppelingen zijn gebaseerd op protocols en standaarden.

Echter, waar dit niet kan, bijv. omdat er geen standaarden zoals EDI/EDIFACT (een standaard API [“application programming interface”] voor de uitwisseling van acquisitiegegevens), SIP2 of NCIP zijn, worden er koppelingen gebouwd op basis van REST/JSON-uitwisseling van functionaliteit en / of data. (De EDI-ondersteuning omvat de berichten voor Orders, Offertes, Orderrespons, Orderuitvoering en Facturen.)

API’s zijn de technische implementatie van principes als modulariteit, openheid en desintegratie (van applicaties) en hergebruik (van data). Al in 2011 werd Axiell uitgenodigd voor een toelichting bij deze materie; zie bijv. https://a-c-e-f.org/2010/12/13/journee-detudes-faut-il-les-desintegrer/.

API’s en modulariteit

Modulariteit is een basisprincipe binnen de Axiell-werkwijze. Dit is ook zo in de praktijk geïmplementeerd, ook bij Nederlandse bibliotheken. In wezen zijn er twee soorten koppelingen:

  1. Koppelingen op basis van “onze” API’s;
  2. Koppelingen op basis van “hun” API’s (“hun” is hier de bibliotheek in kwestie of een “third party” leverancier die de Axiell-API’s niet kan of wil gebruiken); een voorbeeld van dit laatste is bijv. de koppeling met Olifantenpaadje (de koppeling is gerealiseerd op basis van API’s die afkomstig zijn van Olifantenpaadje).

Vele voorbeelden van koppelingen vindt u in dit artikel.

Wat regelen API’s?

API’s regelen de meest diverse zaken. Voorbeelden vindt u op deze pagina en in de vermelde blog post. Al is dit discutabel, de belangrijkste API’s regelen:

  1. IguanaXgateway – dit was oorspronkelijk een SOAP-interface met XML als “drager” van de data. Inmiddels is deze herschreven naar REST/JSON, een “modernere” (en ook “lichtere”) techniek. Voorbeeld-calls (er zijn er meer dan honderd) zijn POST/user/summary, POST/user/logoff, POST/user/reserve, en POST/user/cancelreservation. Documentatie is te vinden op Swagger. Deze API maakt het mogelijk online data te ontlenen aan V-smart; dit verschilt dus van de opname van Iguana in de WAAS, bijv.; dit laatste gebruikt nl. de Iguana-interface, terwijl de API een koppeling op basis van data-uitwisseling is. Voorbeelden van websites die data ontlenen aan V-smart volgen hierna. (De uitwisseling kan ook [deels] verlopen via harvesting.)
  2. Zoeken – dit is een API die database-zoekrequests ontvangt in REST/JSON en de antwoorden verstuurt in XML. Documentatie is beschikbaar in documenten. Hierbij geldt dat min of meer alles wat (Iguana) zoeken regelt via de API kan verlopen.

Als deze API’s niet volstaan, ontwikkelen wij additionele API’s. De Axiell-API’s worden momenteel gebruikt voor o.a. de koppeling met marketing-applicaties als (bijv.) Smart Connections en HelloDialog. Een zeer uitgebreide toepassing zijn de websites die op basis van de Axiell-API’s worden gerealiseerd (in het verleden was dit het geval voor bijv. basisbibliotheek BplusC). Axiell maakt zelf ook gebruik van de vermelde API’s (bijv. in de mobiele app).en levert dus producten die deze API’s gebruiken en die operationeel zijn bij vele bibliotheken, ook in Nederland.

Students Using Laptop in Classroom

Een voorbeeld van een andere databron: SalesForce.com

Koppelingen via API’s introduceren een specifiek probleem: wat is het “enige punt van waarheid”; of: wie is de meester en wie de slaaf?

In een landschap waarin het bibliotheeksysteem al lang niet meer de enige applicatie is, is het overduidelijk dat dat systeem ook niet meer per se het bronsysteem voor alle data is.

Onze oplossingen ondersteunen “best of breed”, “of the shelf”, de beschikbaarheid van API’s voor een betere connectiviteit, de meerdere-interface-aanpak, openheid (hergebruik van data), analyse van data en gedrag (V-insight), “evidence based” werken (V-eyeQ), en het zoveel mogelijk gelijk behandelen van print en digitaal (e-resources, ORM in V-smart). De globale doelstelling is duidelijk: het faciliteren van koppelingen, om zo te kunnen profiteren van de evolutie van alle gekoppelde producten. Zo levert Axiell applicaties die uitbreidbaar, rijk en wendbaar zijn.

Een koppeling waarbij een andere applicatie de databron is, is in gebruik bij Bibliotheekservice Passend Lezen (BPL) in Den Haag, waar een koppeling met SalesForce.com operationeel is. BPL gebruikt de koppeling tussen beide applicaties al jaren. Jarenlang was V-smart “leidend” en SalesForce.com was de “slaaf” voor bijv. adresgegevens; sinds kort is dit omgekeerd (wat inhoudt dat V-smart-[klant-]data online ontleend aan de enige “bron van waarheid”, wat hier dus SalesForce.com is.

Openheid

We noemen hierna vrijwel uitsluitend koppelingen met applicaties / omgevingen die niet door Axiell worden geleverd. Kortom, het gaat om ware openheid.

We gaan hier niet in op de relevantie van iedere koppeling voor u (want dat kunt alleen u bepalen) en de eventuele financiële implicaties. Sommige interfaces maken deel uit van de producten, andere houden een extra koppeling / licentie in.

Volledigheidshalve: de producten zijn niet alleen technisch, maar ook functioneel qua design en uitwerking zeer open. Het duidelijkste voorbeeld op dit punt is de formaat-onafhankelijkheid, die gerealiseerd wordt via ondersteuning voor vele formaten [MARC21, UNIMARC, Dublin Core, …], vele catalogusregels (ISBD, AACR2, RFA, …) en vele principes [FRBR, OAI-PMH, …].

Voorbeelden van koppelvlakken

Algemeen (normen, standaarden, principes)

Mailmerge • XSLT • LODS • JSON/LD • SQL • ISOILL • SIP2 • NCIP • Microsoft Office • CSV • SSO (LDAP, ADFS, CAS, Azure AD) • XML • SMS • MFA

Apparaten

Cloud / hosting / SAAS • Chrome, Edge, Firefox en (op Apple) Safari • Responsive design • Tablet, smartphone: Android, iOS • RFID (ook in app) • Windows, Linux, Unix • Jaws, ZoomText, NVDA

Financieel

Acceptgiro • Incasso • PayIBAN • PayByLink • iDEAL • Yomani-betaalstations • Afas • Exact Globe • ClieOp03 • CAMT • SWIFT • MT-940 • Ingenico • EDI / EdiFact

CRM of CRM-gerelateerd

Salesforce.com • Microsoft Dynamics • Olifantenpaadje • Smart Connections • HelloDialog

Typisch Nederlands (“Landelijk”)

AI’s (NBD/Biblion) • plankklaar leveren • NBC+ • WAAS • Data warehouse (KB) • IBLV • Single Identity • eBooks-platform (KB) • BOS • Landelijk lenen (voorheen gastlenen) • PostNL-postcodetabel (voorheen Cendris-tabel) • ParnasSys (V@school) • Zie ook bij Financieel

Zoeken en bibliografisch

FRBR • SRU • Z39.50 • MARC21 • UNIMARC • Dublin Core • OAI-PMH • Google Scholar • KBART • MarcXchange • MarcXML • ISO2709 • DC-XML

Linking

OpenURL • Zotero • RIS • Refworks • EndNote • Google Scholar • CrossRef • DOI • PubMed • RSS

Externe zoekinterfaces

EDS • Summon • Arena • Europeana • Gallica • WorldCat • Google Scholar • AquaBrowser Library • LODS (Google Search, Bing)

Overige

Google Maps • OpenStreetMaps • GoodReads • Google Trends • WorldShare • Overdrive • IIIF

Abonneer u nu op onze maandelijkse nieuwsbrief