(door Stefaan Renard, Vrije Universiteit Brussel)
Hoe mooi is dat niet? Alle informatiebeheer op één enkele plaats. Met V-smart is dat mogelijk, dankzij ORM, One Resource Management. In essentie is dat: het beheer van zowel geprinte als digitale bronnen via één enkele interface.
Vanaf versie 7 is dat mogelijk met V-smart. ORM is recent live gegaan bij de Vrije Universiteit Brussel.
En deze toegang is niet eens gekoppeld aan de V-smart- of Iguana-interface: er is ook een browserextensie beschikbaar die toegang biedt tot full-tekst vanuit de ondersteunde browsers. Op die manier kunnen Iguana-gebruikers om het even waar op het web toegang krijgen tot full-tekst. Hierna volgt een voorbeeld van bol.com, maar de mogelijkheden zijn vrijwel onbeperkt.
Deze drie aspecten – wat is ORM?, V-link in ORM en de browserextensie- komen hierna aan bod.
One Resource Management (ORM) is onze strategie voor de verwerking van elektronische bronnen en komt hierop neer: zowel gedrukt als elektronisch materiaal wordt behandeld via dezelfde toepassing, V-smart, met gelijkaardige of zelfs identieke workflow en functionaliteit. Er is hierdoor geen apart product of Excel-bestand meer nodig voor het beheer van de elektronische bronnen in je bibliotheek. Deze eenduidige aanpak maakt alle V-smart-functies en -workflows mogelijk voor alle soorten documenten: er worden geen technische beperkingen opgelegd.
Voor de elektronische component combineert ORM functies voor uitlenen, typische functies voor het beheren van elektronische bronnen, functies voor het beheren van e-mails, documenten en notities (genaamd “e-Link”, – meer hierover leest u hier), aangevuld met een geïntegreerde linkgenerator op basis van de NISO-standaard OpenURL. Het ORM-concept van V-smart is ook volledig geïntegreerd in Iguana (de front-end) en heeft als zodanig uiteraard alle voordelen van die applicaties, zoals responsive design.
De nieuwe ORM-opties
Hoewel de principes van het Electronic Resource Management Initiative (ERMI) van de Digital Library Federation (DLF) als richtlijn werden gebruikt voor ORM, worden ze op een pragmatische manier geïmplementeerd om het systeem intuïtief te houden. De e-Link functionaliteiten (bijv. e-mail en documentintegratie) van V-smart worden aangeboden voor alle soorten records. ORM houdt rekening met de NISO KBART-manier voor het opslaan van metadata. Embargo’s worden afgedwongen door een notatie op basis van de ISO8601-norm. Vanuit V-smart is het mogelijk met een eenvoudige knop na te gaan wat de links zijn die gepresenteerd worden voor een bepaalde titel. Ook is het mogelijk één hybride record aan te bieden voor een gedrukt en een elektronisch/digitaal exemplaar of om aparte records aan te maken. Import- en exportmechanismen zijn beschikbaar. OAI-PMH-client- en -servermogelijkheden worden voorzien met aanpasbare sets voor alle soorten records.
Een overzichtsscherm voor een provider
ORM is sinds enkele maanden succesvol in gebruik bij de Vrije Universiteit Brussel als eerste bèta-site en zal opgenomen worden in versie 7 van V-smart.
Meer lezen?
Hier leest u meer over ORM in V-smart:
Beheer uw digitale bronnen in V-smart op een vertrouwde manier: ORM (https://www.axiell.com/nl/blog-post/beheer-uw-digitale-bronnen-in-v-smart-op-een-vertrouwde-manier-orm/)
V-smart One Resource Management (ORM): enkele functies (https://www.axiell.com/nl/blog-post/v-smart-one-resource-management-orm-enkele-functies/)
V-link is voortaan een integraal onderdeel van ORM en wordt dus volledig beheerd in V-smart. De linkgenerator is gebaseerd op de OpenURL NISO-standaard en zorgt ervoor dat zowel in Iguana als in externe bronnen (bijv. Google Scholar) relevante links worden aangeboden. OpenURL is een syntax voor het maken van web-transporteerbare pakketten met metadata en/of identifiers over een informatieobject (een boek, tijdschrift, artikel…). Op basis van de ontvangen metadata en/of identifiers zal V-link dan links aanbieden die rekening houden met de elektronische collectie van de bibliotheek, eventueel aangevuld met relevante links. Welke links er juist aangeboden worden voor bepaalde materiaaltypes, is afhankelijk van de configuratie van V-link door de bibliotheek in ORM. Hierna ziet u een voorbeeld (de terminologie, bijvoorbeeld “Genres”, is grotendeels afkomstig van de OpenURL-standaard):
De integratie van V-link in Iguana verloopt via inline links die per profiel geactiveerd kunnen worden in het Iguana-CMS. Het resultaat kan er dan als volgt uitzien (het rode kader toont V-link “in” Iguana):
Een e-boek in Iguana met inline links
De integratie van de inline links in Iguana wordt technisch mogelijk gemaakt door de ORM-API. Een API (Application Programming Interface) laat toe dat twee (web)systemen met elkaar kunnen communiceren zonder menselijke tussenkomst. In het geval van Iguana is dat via de uitwisseling van data in een XML-formaat. Die data wordt dan gebruikt om de links voor Iguana op te bouwen.
De API wordt ook gebruikt voor de ORM-browserextensie (zie hierna) waarbij geen XML, maar JSON wordt gebruikt.
De web-interface van V-link wordt gebruikt in externe bronnen die OpenURL ondersteunen. Voorbeelden van zo’n compatibele externe bronnen zijn vooral te vinden in de academische wereld: Google Scholar, PubMed, Web of Science, Scopus en andere gegevensbanken.
Voorbeeld van een artikel in PubMed met de ORM (V-link)-optie
Een boek met een ISBN, titel en publicatiejaar via de web-interface:
De vermelde koppeling staat (zo blijkt ook uit de voorbeelden) los van de Iguana-interface. Het duidelijkst blijkt dit uit de nieuwe browserextensie, die in test is bij de Vrije Universiteit Brussel. Deze maakt het mogelijk de full-tekst te benaderen vanuit elke website.
De ORM-browserextensie heeft verschillende doeleinden:
- gebruikers bereiken die de bibliotheekwebsite niet als startpunt gebruiken en zich hierdoor niet bewust zijn van het full-tekst aanbod en andere bibliotheekdiensten
- een extra optie aanbieden om op een meer geautomatiseerde manier toegang te krijgen tot de bibliotheekcollectie
- de zichtbaarheid van de bibliotheekcollectie op elke website vergroten.
De ORM-browserextensie voegt een extra ORM-optie toe aan de browser van de eindgebruiker. De huidige versie laat toe dat (delen van) de pagina geselecteerd worden door de eindgebruiker, waarna de ORM-extensie instant zal nagaan of daar bruikbare bibliografische informatie te vinden is (in de praktijk: een ISBN en/of een DOI [Digital Object Identifier]). Deze informatie wordt getoetst met de collectie in V-smart. Indien er geen full-tekst beschikbaar is wordt er een diepe link naar de catalogus aangeboden waar een papieren exemplaar mogelijk beschikbaar is of er een IBL-aanvraag gedaan kan worden.
Een voorbeeld vanop bol.com. Voor de gebruiker van deze bibliotheek is dat op zijn minst EUR 29,99 bespaard.
Deze browserextensie is een extra optie voor ORM- en Iguana-gebruikers en vult de mogelijkheden van LODS en de opname van de linkgenerator in bijv. Google Scholar aan.
Commercieel
Met de ORM-module gaan -voor gebruikers van V-link- geen licentiekosten gepaard. Kortom: voor wie beschikt over V-link, is ORM een onderdeel van Iguana en V-smart zonder extra licentiekosten.
De browserextensie is optioneel voor wie beschikt over Iguana. Neem contact op met uw accountmanager i.v.m. de kosten.
